Podwyżkę mundurówki o jedną piątą od nowego roku przewiduje opublikowany tuż przed wyborami projekt nowelizacji rozporządzenia MON z 10 maja 2022 r. w sprawie równoważników pieniężnych przysługujących żołnierzom zawodowym w zamian za umundurowanie i wyekwipowanie niewydane w naturze. Nowością jest wprowadzenie należności ubiorów cywilnych żołnierzy Centrum Rozpoznania Osobowego oraz dla niektórych żołnierzy Wojsk Specjalnych.
Bez zmian od 2019 r.
Jak przyznano w uzasadnieniu do projektu tego rozporządzenia, obowiązujące obecnie wysokości równoważników pieniężnych są wynikiem „ kalkulacji przeprowadzonej na podstawie cen za przedmioty umundurowania i wyekwipowania (PUiW) niewydane w naturze z 2019 r.” Od tego czasu skumulowana inflacja cen towarów i usług przekroczyła 40 proc., co nie pozostało bez wpływu na wzrost cen surowców i energii. Jak przyznaje resort obrony narodowej, wypłacane obecnie równoważniki pieniężne nie odpowiadają cenom rynkowym PUiW i usług. W związku z tym zwiększono stawki równoważnika średnio o 20 proc.
Przykładowo szeregowy ( kobieta i mężczyzna), bez względu z jakiego jest rodzaju sił zbrojnych przez pierwsze 60 miesięcy służby zawodowej otrzyma od 1 stycznia 2024 r. 563 zł ( obecnie jest to 558 zł, czyli wzrost o 1 proc.).
Po 5 latach służby szeregowy z Wojsk Lądowych i Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni otrzyma 2976,00 zł ( kobieta), a poprzednio było 2323 zł, co oznacza wzrost o 28 proc. oraz 2804 zł (mężczyźni, a było 2225 zł – wzrost o 26 proc. ). Z kolei w Siłach Powietrznych odpowiednio: 3007 zł i 2969 zł ( było 2349 zł i 2361 zł) a w Marynarce Wojennej : 2908 zł i 2416,zł ( 2231 zł oraz 1915 zł).
Zróżnicowane należności dla szeregowych zawodowych
Należy przypomnieć, że równoważnik wypłacany szeregowym o wysłudze do 60 miesięcy zawodowej służby wojskowej obejmuje:
- zakup umundurowania i wyekwipowania,
- pranie (czyszczenie) umundurowania i wyekwipowania.
Nie obejmuje natomiast oznak wojskowych, gdyż są one wydawane w naturze przez magazyny mundurowe. Ponadto żołnierzom, którzy przed dniem 1 stycznia 2021 r. nabyli uprawnienie do umundurowania galowego i wyjściowego, wypłaca się równoważnik mundurowy (tzw. mundurówkę) obejmującą te przedmioty. Wynikało to z wydłużenia od 1 stycznia 2021 r. okresu z 24 do 60 miesięcy, po którym szeregowym zawodowym oraz marynarzom przysługuje umundurowanie galowe i wyjściowe.
Z kolei równoważnik wypłacany szeregowym o wysłudze powyżej 5 lat zawodowej służby obejmuje środki finansowe na:
- zakup (szycie na miarę) umundurowania i wyekwipowania,
- zakup (wykonanie) oznak wojskowych (baretek, które zgodnie z przepisami ubiorczymi mogą być noszone na umundurowaniu, a także .oznak rozpoznawczych do umundurowania galowego i wyjściowego, stopni wojskowych),
- pranie (czyszczenie) umundurowania i wyekwipowania, w tym umundurowania polowego.
Jak wynika z tabeli stanowiącej załącznik do rozporządzenia, podoficer ( mężczyzna) w stopniu chorążego z Wojsk Lądowych i Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni otrzyma 2863 zł ( było 2282 zł – wzrost o 25 proc.) , z Sił Powietrznych – 3033 zł ( 2490 zł) , a z Marynarki Wojennej - 2879 zł (2390 zł). Oficer starszy z Wojsk Lądowych i Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni ( mężczyzna) może liczyć na mundurówkę w wysokości 2899 zł (2392 zł), generał z Wojsk Lądowych i Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni – 4971 zł (4048 zł) a kontradmirał – 5815 zł (4869 zł – wzrost o 19,4 proc.).
Awanse już po roku, ale bez dodatku na obszycie
W przypadku gdy szeregowy z Wojsk Lądowych Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni wysługą co najmniej 5 lat służby zawodowej zostanie mianowany na starszego szeregowego lub starszego szeregowego specjalisty otrzyma dodatkowo na obszycie 201 zł (mężczyzna – było 166 zł ) oraz 147 zł ( kobiety – 133 zł). Jeśli służy w Siłach Powietrznych otrzyma 224 zł (mężczyzna – 187 zł ) i 175 zł ( kobieta – 164 zł ). W Marynarce Wojennej - 151 zł i jednostek specjalnych –dodatek jest taki sam dla mężczyzn i kobiet (138 zł – było 126 zł). Z kolei żołnierzy zawodowy ( mężczyzny) awansowany na kaprala otrzyma na obszycie 188 zł ( było 171) ), na sierżanta 289 zł, chorążego - 361 zł, starszego chorążego sztabowego - 468 zł ( było 577 zł), na majora – 345 zł, generała brygady 6952 zł ( było 6817 zł) , a generała broni – 2225 zł
Co ciekawe, nie przewidziano dodatku na obszycie dla awansowanych szeregowych o wysłudze do 60 miesięcy służby zawodowych. Tego ograniczenia nie mają podoficerowie. Należy przypomnieć, że pod koniec września br. weszły w życie zmiany w ustawie o obronie Ojczyzny. Zmieniony art. 140 tej ustawy przewiduje skrócenie minimalnych okresów służby wymaganych do mianowania na wyższy stopień wojskowy. Zamiast aktualnie obowiązującego 3-letniego stażu służby w stopniu wojskowym (wyjątkowo 2-letnim w szczególnych sytuacjach) proponuje się awanse:
- w korpusach szeregowych i podoficerów młodszych – po upływie 12 miesięcy od mianowania,
- w korpusie oficerów młodszych – po upływie 2 lat od mianowania.
To oznacza, że tysiące szeregowych i podoficerów, którzy będą mianowani nie tylko z okazji 11 Listopada, ale także 3 maja czy 15 Sierpnia nie otrzyma dodatku na obszycie.
Jak oszacował resort obrony narodowej, zmiany należności spowodują wzrost wydatków w budżecie MON o ok. 60 mln zł rocznie.
Nowe regulacje wejdą w życie z początkiem przyszłego roku. Żołnierze zawodowi powinni otrzymać równoważnik pieniężny w wyższej wysokości do końca marca 2024 r. R.Ch.
Załączniki do projektu rozporządzenia MON